Aż 7000 zł zasiłku pogrzebowego plus dodatkowy zasiłek celowy na pokrycie kosztów pogrzebu! Kto i kiedy będzie mógł otrzymać takie wsparcie?

Te fundamentalne zmiany mają na celu realne odciążenie Polaków w obliczu rosnących kosztów organizacji pogrzebów. Nowe regulacje wprowadzają rewolucyjne rozwiązania, które warto poznać już dziś.

Zasiłek pogrzebowy. Ile wyniesie i kiedy nastąpi podwyżka?

Kluczową zmianą jest znaczące podwyższenie zasiłku pogrzebowego. Zamiast obecnych 4000 zł, świadczenie to wyniesie aż 7000 zł. Jest to pierwsza tak wysoka podwyżka od 1 marca 2011 roku, kiedy to kwota zasiłku została ustalona na poziomie 4000 zł. Uzasadnienie ustawodawcy jasno wskazuje, że dotychczasowa kwota była niewystarczająca na pokrycie większości typowych kosztów pochówku.

Koniec stagnacji. Coroczna waloryzacja zasiłku pogrzebowego

Poza jednorazowym skokiem kwoty, fundamentalną zmianą jest wprowadzenie mechanizmu corocznej waloryzacji zasiłku pogrzebowego. Będzie ona następowała cyklicznie, 1 marca każdego roku. Mechanizm ten ma uchronić świadczenie przed utratą wartości w kolejnych latach, dostosowując je do inflacji i rosnących kosztów życia.

Wysokość waloryzowanego zasiłku będzie zaokrąglana w górę do pełnych złotych. To oznacza, że zasiłek nie będzie nigdy obniżony w wyniku waloryzacji.

Ujednolicenie zasad. Zasiłek pogrzebowy dla służb mundurowych

Nowe regulacje wprowadzają również ujednolicenie zasiłków dla służb mundurowych. Analogiczne zmiany, dotyczące podwyższenia kwoty zasiłków pogrzebowych i zasad ich waloryzacji, zostaną wprowadzone w ustawach regulujących świadczenia dla funkcjonariuszy i ich rodzin. Dotyczy to szerokiego spektrum formacji, w tym Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Więziennej, Służby Ochrony Państwa oraz Straży Marszałkowskiej. Wysokość zasiłku dla tych służb również zostanie ujednolicona do 7000 zł, przy zastosowaniu jednolitych zasad jego waloryzacji.

Rewolucja w pomocy społecznej. Nowy zasiłek celowy na pokrycie kosztów pogrzebu

Ustawodawca, dostrzegając złożoność sytuacji życiowych, wprowadził również ważną nowość w ustawie o pomocy społecznej – dodatkowy zasiłek celowy. Będzie on przeznaczony na pokrycie uzasadnionych i udokumentowanych kosztów pogrzebu. To istotne rozszerzenie dotychczasowych form wsparcia, które ma zapewnić pomoc w sytuacjach wyjątkowych.

Zasiłek ten będzie mógł być przyznany w sytuacjach, gdy:

• po zmarłej osobie nie będzie przysługiwał zasiłek pogrzebowy,

• koszty związane z pogrzebem będą nadzwyczajne, trudne do przewidzenia i niemożliwe do pokrycia z kwoty zasiłku pogrzebowego.

Warto jednak zaznaczyć, że w pewnych okolicznościach wymagany będzie zwrot części lub całości kwoty zasiłku. Może to nastąpić, jeśli beneficjentowi zostanie wypłacone inne świadczenie po zmarłej osobie (z wyłączeniem zasiłku pogrzebowego) albo gdy osoba ta jest spadkobiercą i otrzyma środki z masy spadkowej.

Dlaczego zmiany w zasiłkach pogrzebowych są konieczne?

Potrzeba wprowadzenia zmian w zasiłku pogrzebowym wynikała przede wszystkim z braku jego waloryzacji od 2011 roku. Jak wskazano w uzasadnieniu, zasiłek pogrzebowy jest jednorazowym świadczeniem mającym na celu pokrycie kosztów urządzenia zwyczajowo przyjętych obrzędów związanych ze śmiercią i pochówkiem. Celem tego świadczenia jest pokrycie większości normalnych, typowych i powszechnie przyjętych kosztów pogrzebu.

Aktualne koszty pogrzebów w Polsce znacznie przewyższają dotychczasową kwotę zasiłku. Ustawodawca podkreśla, że "za zwykły pogrzeb obecnie w Polsce trzeba zapłacić minimum 8–10 tys. zł". W konsekwencji, kwota 4000 zł, obowiązująca od 1 marca 2011 r. , przestała w zasadzie wystarczać na pokrycie większości normalnych, typowych kosztów pochówku. Problem ten pogłębiał brak mechanizmu waloryzacji tego świadczenia.

Głównym celem wprowadzonych zmian jest więc zmniejszenie obciążeń finansowych osób pokrywających koszty pogrzebu , przy jednoczesnym uwzględnieniu możliwości finansowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) i budżetu państwa. Zasiłek pogrzebowy jest finansowany m.in. ze środków funduszu rentowego, który, mimo ogólnego deficytu FUS (stopień pokrycia wydatków z wpływów ze składek i ich pochodnych w 2023 r. wynosił 83,6%, a w 2024 r. 83,5% ), wykazuje nadwyżkę przychodów ze składek nad wydatkami. W 2023 roku wskaźnik pokrycia funduszu rentowego wynosił 125,9%, a w 2024 roku wzrósł do 128,7%. Oznacza to, że wpływy ze składki rentowej, przeznaczonej m.in. na finansowanie zasiłku pogrzebowego , są wyższe niż wydatki finansowane z tej składki. Ta okoliczność przemawia za podwyższeniem zasiłku i pozwala na sfinansowanie nowych rozwiązań z tych środków.

Koszty pogrzebu to nie tylko trumna i miejsce na cmentarzu. Obejmują one również czynności trwające od chwili zgonu do momentu pochowania zwłok, takie jak transport, przygotowanie ciała, opłaty kościelne lub świeckie, kwiaty czy stypę. Wszystkie te elementy składają się na coraz wyższe kwoty.

Automatyzacja a prawa obywatela. Co musisz wiedzieć?

Ważną zmianą jest również wprowadzenie możliwości podejmowania decyzji w sprawie świadczeń, w tym zasiłków pogrzebowych, na podstawie zautomatyzowanego przetwarzania danych. Jest to krok w stronę modernizacji i przyspieszenia procesów administracyjnych.

Jednakże, ustawodawca zadbał o to, by prawa osób, których dotyczy takie rozstrzygnięcie, były w pełni chronione. Każda osoba będzie miała zagwarantowane prawo do:

• otrzymania stosownych wyjaśnień co do podstaw podjętego rozstrzygnięcia,

• uzyskania interwencji ludzkiej, czyli możliwości, by decyzja została ponownie rozpatrzona przez pracownika,

• wyrażenia własnego stanowiska w sprawie,

• zakwestionowania takiego rozstrzygnięcia, czyli odwołania się od decyzji podjętej automatycznie.

Podsumowując, nadchodzące zmiany przyniosą znaczącą poprawę w zakresie wsparcia finansowego związanego z kosztami pogrzebów, wprowadzając wyższą kwotę zasiłku i mechanizm jego waloryzacji, co ma odpowiadać na aktualne realia ekonomiczne i zmniejszyć obciążenia finansowe dla obywateli. Nowe rozwiązania w pomocy społecznej i modernizacja procesów administracyjnych dopełniają obraz kompleksowych zmian, które mają na celu uczynienie systemu bardziej efektywnym i sprawiedliwym.