Firefox 142 z nowym systemem bezpieczeństwa i funkcjami AI już dostępny

Podglądy linków z lokalnym AI   

Najważniejszą zmianą w Firefox 142 jest wdrożenie systemu CRLite – nowego mechanizmu unieważniania certyfikatów SSL. Dotychczasowe metody weryfikacji ważności certyfikatów zawsze wymagały kompromisów między szybkością działania, bezpieczeństwem a ochroną prywatności. CRLite działa całkowicie lokalnie na urządzeniu użytkownika, co eliminuje konieczność zdalnego sprawdzania certyfikatów. Rozwiązanie nie tylko zapobiega spowalnianiu ładowania stron, ale też redukuje ryzyko wycieku danych podczas procesu weryfikacji.  

Czytaj też: Windows 11 z całkowicie przeprojektowanym menu Start. Microsoft szykuje największe zmiany od premiery systemu 

Co ciekawe, system jest na tyle wydajny, że przechowuje wszystkie unieważnione certyfikaty lokalnie, zużywając jedynie około 300 KB danych dziennie na aktualizacje. Mozilla liczy, że ta technologia stanie się nowym standardem branżowym i zostanie adoptowana przez innych producentów przeglądarek. Projekt został celowo zbudowany tak, aby ułatwić jego implementację przez konkurencję. 

Firefox 142 wprowadza też funkcję podglądów linków, która pozwala zajrzeć na stronę bez jej pełnego otwierania. Użytkownicy mogą długo kliknąć lub użyć prawego przycisku myszy na dowolnym linku, aby zobaczyć podgląd zawartości. Najbardziej interesującym elementem jest opcjonalne generowanie podsumowań kluczowych punktów przez sztuczną inteligencję. Całe przetwarzanie odbywa się lokalnie na urządzeniu użytkownika, co zapewnia pełną ochronę prywatności. To całkiem eleganckie rozwiązanie pokazujące, że można korzystać z AI bez wysyłania wszystkich danych do chmury. 

Czytaj też: Przeglądarki AI to prezent dla scammerów. Maszynę dużo łatwiej oszukać 

Funkcja jest wdrażana stopniowo i na razie dostępna tylko w regionach anglojęzycznych, w tym w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii i Australii. Wymaga ona minimum 3 GB pamięci RAM do działania. Dodatkowo nowa wersja przynosi również szereg usprawnień w codziennym użytkowaniu. Użytkownicy na razie w Stanach Zjednoczonych otrzymują dostęp do tematycznie pogrupowanych rekomendacji artykułów na stronie Nowej Karty. Treści są organizowane w kategorie takie jak Sport, Jedzenie czy Rozrywka, co znacznie ułatwia nawigację. 

System pozwala na śledzenie interesujących tematów i blokowanie niechcianych treści, dając użytkownikom większą kontrolę nad tym, co widzą po otwarciu nowej karty. Ulepszono także tryb ETP Strict, wprowadzając elastyczne listy wyjątków do naprawy funkcji stron uszkodzonych przez blokowanie trackerów. Wyjątki są podzielone na podstawowe, dotyczące funkcjonalności rdzeniowej, oraz wygodne, obejmujące dodatkowe funkcje. To rozwiązanie pozwala użytkownikom wybrać lepszą kompatybilność bez rezygnacji z kluczowych zabezpieczeń prywatności. 

Czytaj też: Allegro ma coś dla graczy. Jak dostać rabaty za granie i oglądanie? 

Firefox 142 wprowadza wsparcie dla API wllama, które umożliwia programistom integrację lokalnych modeli językowych bezpośrednio w rozszerzeniach. To otwiera nowe możliwości przed twórcami dodatków chcącymi wykorzystać sztuczną inteligencję. Dodano również wsparcie dla kilku innych interfejsów programistycznych. Obejmuje to Prioritized Task Scheduling API do zarządzania priorytetami zadań, Selection.getComposedRanges() API do precyzyjnego pobierania zaznaczonych zakresów tekstu oraz URLPattern API do dopasowywania i parsowania adresów URL. 

Usługa tłumaczeń Mozilli została rozszerzona o obsługę języków chińskiego, japońskiego i koreańskiego, co znacząco zwiększa jej użyteczność dla użytkowników z Azji. Firefox 142 kończy wsparcie dla Windows 8.1 i starszych oraz macOS 10.14 i starszych. Użytkownicy tych systemów powinni przejść na wersję ESR (Extended Support Release), aby nadal korzystać z przeglądarki Mozilla. 

Nowa wersja Firefoxa pokazuje, że Mozilla nadal stara się znaleźć własną drogę w świecie zdominowanym przez Chromium. CRLite to naprawdę ciekawa technologia, która może przynieść realne korzyści dla bezpieczeństwa, choć jej sukces zależy od adopcji przez innych graczy. Podglądy linków z lokalnym AI to też interesujący kierunek rozwoju pokazujący, że nie trzeba rezygnować z prywatności, żeby korzystać z nowoczesnych technologii. Pełną listę szczegółów znajdzie w tym adresie.