Naukowcy dokonali zaskakującego odkrycia. Zaobserwowano nową planetę większą niż Jowisz

22 godziny temu 14

Data utworzenia: 28 sierpnia 2025, 18:28.

Międzynarodowy zespół astronomów zaobserwował niezwykle rzadkie zjawisko – wczesny etap formowania się gazowego olbrzyma krążącego wokół młodej gwiazdy podobnej do Słońca. Odkrycie, opisane na łamach Astrophysical Journal Letters, rzuca nowe światło na proces narodzin planet.

Astronomowie odkryli nową planetę. Foto: ESO/R. F. van Capelleveen et al./Wikipedia, RODRIGO ARANGUA / AFP

Badacze poinformowali o wykryciu obiektu oznaczonego jako WISPIT 2b, który jest gazowym olbrzymem porównywalnym rozmiarami do Jowisza. Co istotne, planeta znajduje się w bardzo wczesnej fazie ewolucji i nadal formuje swoją atmosferę. Zarejestrowano ją w bliskiej podczerwieni – ponieważ jest wciąż gorąca po początkowej fazie tworzenia – oraz w świetle widzialnym, co pozwoliło potwierdzić jej aktywne przyciąganie gazu.

Odkryto nową planetę

Odkrycia dokonano dzięki zaawansowanemu obserwatorium ESO Very Large Telescope (VLT). Projekt badawczy trwał pięć lat i miał na celu sprawdzenie, czy gazowe olbrzymy częściej powstają wokół młodych, czy starszych gwiazd.

Wykorzystaliśmy bardzo krótkie, migawkowe obserwacje wielu młodych gwiazd – zaledwie po kilka minut na obiekt – aby sprawdzić, czy uda nam się dostrzec oznaczającą obecność planety małą kropkę obok nich. Jednak w przypadku tej gwiazdy wykryliśmy coś zupełnie niespodziewanego – wyjątkowo piękny, wielopierścieniowy dysk pyłowy

– powiedział dr Christian Ginski z University of Galway.

Dysk otaczający gwiazdę, wokół której krąży WISPIT 2b, okazał się niezwykle rozległy – jego promień wynosi 380 jednostek astronomicznych, czyli aż 380 razy więcej niż odległość Ziemi od Słońca. To właśnie w takich dyskach bogatych w pył i gaz rodzą się planety. Astronomowie podkreślają, że struktury w postaci pierścieni czy ramion spiralnych są oznaką dynamicznych procesów kształtowania się nowych światów.

Drugie takie odkrycie w historii

Potwierdzenie obecności planety w tak wczesnym stadium ewolucji jest wydarzeniem wyjątkowym – to dopiero drugi przypadek w historii astronomii. Pierwszy raz podobnego odkrycia dokonano w 2018 r., również z udziałem zespołu, w którym pracował dr Ginski.

– Ta planeta to niezwykłe odkrycie. Prawie nie mogłem uwierzyć, że to rzeczywiście realna detekcja, gdy dr Ginski po raz pierwszy pokazał mi uchwycone obrazy. To naprawdę duży obiekt – z pewnością wywoła dyskusję w środowisku naukowym i poszerzy nasze rozumienie procesu powstawania planet – podkreślił naukowiec Jake Byrne.

Nowa planeta WISPIT 2b to nie tylko kolejny obiekt w katalogu egzoplanet. Jej obserwacja daje wyjątkową okazję do zbadania procesów, które kształtują młode układy planetarne. Dzięki temu naukowcy mogą lepiej zrozumieć, jak wyglądały początki również naszego własnego Układu Słonecznego.

Źródło: PAP

Pył znad Sahary już nad Polską. Synoptycy ostrzegają przed skutkami dla zdrowia

Co za skwar! Lato jeszcze nie powiedziało ostatniego słowa. Będzie gorąco, a IMGW ostrzega

Siarczysty mróz czy łagodna aura? Wstępne prognozy na zimę nie pozostawiają złudzeń